Η Ταύτιση με το Σώμα

Ολόκληρη η εγωϊκή εμπειρία έχει να κάνει με την ταύτιση. Ταυτιζόμαστε συνεχώς με το ένα ή το άλλο αντικείμενο, και το πρώτο πράγμα που μπορούμε να παρατηρήσουμε είναι ότι μπορούμε να ταυτιστούμε σχεδόν με τα πάντα. Μπορεί να είναι μια εγωϊκή δομή ή μια αυτοεικόνα, μια προβολή ή ένα συγκεκριμένο συναίσθημα, συνήθεις διαθέσεις ή σκέψεις, μια επιθυμία ή μια προσκόλληση, ένα σχέδιο ή μια ιδέα ή ένα όραμα. Μπορεί να είναι ένα μεγάλο πράγμα, ένα μικρό πράγμα, μια νοητική λειτουργία, ή κάτι συγκεκριμένο. Η ταύτιση μπορεί να είναι ένας μεγάλος, ολοφάνερος εγκλωβισμός ή μπορεί να είναι πάρα πολύ λεπτοφυής, κρυμμένος στο παρασκήνιο. Η ταύτισή μας μπορεί να βασίζεται στο παρελθόν, ή μπορεί να έχει να κάνει με την ίδια την παρούσα εμπειρία μας.

Επειδή η ταύτιση είναι τόσο εύκολη, θα πρέπει να καταλάβουμε καλύτερα αυτή τη λεπτοφυή δραστηριότητα με την οποία ασχολούμαστε σχεδόν συνέχεια. Θα πρέπει να γνωρίσουμε καλύτερα αυτή τη συνήθεια που μας παγιδεύει σε μια περιορισμένη, στιγμιαία εκδήλωση, ενώ στην πραγματικότητα η ουσιαστική μας φύση - η αληθινή μας ταυτότητα - είναι κάτι εντελώς ελεύθερο, κάτι απεριόριστα μεγάλο.

Η λέξη «ταύτιση» όπως χρησιμοποιείται στην ψυχολογική γλώσσα υπονοεί τη χρήση μιας εικόνας, μιας εντύπωσης, ή ενός συμβόλου για τον καθορισμό της αίσθησης του ποιοι είμαστε ή της αίσθησης της πραγματικότητας. Με άλλα λόγια, παίρνουμε μια εικόνα, μια εντύπωση, ή ένα σύμβολο, και το καθιστούμε βασικό δομικό στοιχείο της αίσθησης του εαυτού μας. Πρόκειται για μέρος της διαδικασίας εξέλιξης του εγώ - εσωτερικοποίηση των εντυπώσεων, εγκατάστασή τους μέσα στο νου, και χρήση τους για τον καθορισμό του ποιοι είμαστε και τι είναι ο κόσμος.

Ο τρόπος που χρησιμοποιούμε τον όρο «ταύτιση» στην εργασία μας περιλαμβάνει αυτή την ψυχοδυναμική σημασία, η οποία θεωρεί την ταύτιση κυρίως ως μια ιστορική διαδικασία. Περιλαμβάνει όμως επίσης τη δραστηριότητα της παρούσας στιγμής: τη δράση της ταύτισης αυτή ακριβώς τη στιγμή. Για παράδειγμα, μπορεί να ταυτιζόμαστε με μια συγκεκριμένη δομή η οποία δημιουργήθηκε από το εγώ μας στο παρελθόν και έχει παραμείνει ασυνείδητη, όπως «είμαι μια δυνατή γυναίκα» ή «είμαι ένα χαζό παιδί», και ταυτιζόμαστε μαζί της, πράγμα που σημαίνει ότι πιστεύουμε ότι είναι αλήθεια - «ότι αυτό είμαι». Ζούμε μέσα απ' αυτή την ταύτιση, στιγμή τη στιγμή, έστω κι αν δεν λέμε αυτά τα λόγια στον εαυτό μας.

Η πιο φανερή ταύτιση μας είναι εκείνη με το σώμα μας: θεωρούμε ότι το σώμα μας είναι αυτό που είμαστε - είναι η ταυτότητά μας, ο ίδιος μας ο εαυτός. Δεν βιώνουμε απλά το σώμα, δεν έχουμε επίγνωσή του, αλλά το χρησιμοποιούμε για να ορίσουμε τον εαυτό μας. Στην πραγματικότητα, είναι δύσκολο να ορίσουμε ποιοι είμαστε χωρίς να συμπεριλάβουμε έστω υποσυνείδητα την εμπειρία μας ως σώμα.

Δρούμε σαν να είμαστε το σώμα, και έτσι η ταύτισή μας μαζί του είναι συνεχής. Το σώμα υπάρχει αυτή ακριβώς τη στιγμή, δεν είναι απλά μια ανάμνηση, και δεν είναι στατικό. Ταυτιζόμαστε όμως μαζί του να ήταν σταθερό. Στην πραγματικότητα, αυτό με το οποίο ταυτιζόμαστε είναι μια εικόνα του σώματος - η εικόνα του σώματος που έχουμε δημιουργήσει στον νου μας. Πρόκειται για κάτι από το παρελθόν που το θυμόμαστε και το φέρουμε μέσα μας κάθε στιγμή. Νοιώθουμε το σώμα μας σύμφωνα με αυτή την εικόνα. Όμως, ακόμη κι αν νοιώθαμε το σώμα μας άμεσα αυτή τη στιγμή, θα μπορούσαμε να ταυτιστούμε μαζί του και να περιορίσουμε την αίσθηση του ποιοι είμαστε μονάχα σ' αυτή την εμπειρία.

Προκειμένου να καταλάβουμε την ταύτιση πιο καθαρά, ας συγκρίνουμε το πώς νοιώθουμε για το σώμα μας με το πώς νοιώθουμε για τα ρούχα μας. Μπορεί να είμαστε προσκολλημένοι σε κάποια από τα ρούχα μας, αλλά συνήθως δεν ταυτιζόμαστε μαζί τους. Αυτό συμβαίνει γιατί τα αλλάζουμε πολλές φορές, γιατί παλιώνουν ή απλά τα βαριόμαστε και τα πετάμε για να πάρουμε άλλα. Δεν μας καθορίζουν. Όμως το σώμα μου δεν είναι κάτι που πρόκειται να ανταλλάξω με μια πιο πρόσφατη έκδοση - έστω κι αν ορισμένοι πληρώνουν μεγάλα ποσά για πλαστικές εγχειρήσεις προκειμένου να αλλάξουν την εμφάνιση διάφορων μερών του σώματος. Το ίδιο το γεγονός ότι οι άνθρωποι μπορούν να πληρώσουν τόσα πολλά για να αλλάξουν το σώμα τους δείχνει το βαθμό στον οποίο είναι ταυτισμένοι μαζί του.

Η διαδικασία της ταύτισης ξεκινάει με τις αισθήσεις μας, μέχρις ότου τελικά αποκρυσταλλωθεί στη λάθος πεποίθηση ότι είμαστε το σώμα μας. Πηγαίνει ακόμη πιο πέρα καθώς συγχέουμε τα συναισθήματά μας και τις διαθέσεις μας με την ουσία μας. Στη συνέχεια κάθε συναίσθημα μπορεί να αποτελέσει τη βάση για το ποιοι πιστεύουμε ότι είμαστε και τον διαστρεβλωτικό φακό μέσα απ' τον οποίο βλέπουμε τον κόσμο γύρω μας.

Ταυτιζόμαστε επίσης με πρότυπα σκέψης, συναισθήματος και δράσης, και πιστεύουμε ότι η πρωταρχική μας ταυτότητα είναι εκείνη του Χριστιανού, του Έλληνα, του υπαλλήλου, του στρατιώτη, του φτωχού ή του πλούσιου ατόμου: οι δυνατότητες είναι ατέλειωτες. Ο νους μπορεί να πάει οπουδήποτε, σε οτιδήποτε, και όταν πιστέψουμε ότι είμαστε αυτό, δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη δύναμή μας ως συνειδητά όντα. Χανόμαστε μέσα σ' ένα όνειρο, και ούτε καν το ξέρουμε, και ταυτόχρονα όλοι και όλα γύρω μας συμβάλλουν στο να παραμείνουμε σ' αυτή την άγνοια.

Όλες οι διδασκαλίες που στοχεύουν στη γνώση, αναγνωρίζουν ότι μέχρις ότου ο νους και το σώμα βρεθούν στο ίδιο μέρος μέσα στο Τώρα, δεν μπορούμε να βιώσουμε αληθινά την αίσθηση της πληρότητάς μας. Ακούμε έντονες προτροπές όπως «Να είσαι εδώ, τώρα» και «Αναζήτησε τον Εαυτό» - αυτό που παραμένει αναλλοίωτο στο μέσο της συνεχούς αλλαγής - και ότι η ταύτιση με τις πεποιθήσεις και τα συναισθήματά μας είναι η ρίζα της μη αναγκαίας δυστυχίας. Πρόκειται για σοφές προτροπές, που όμως κάποιος στο μονοπάτι της αυτογνωσίας γνωρίζει ότι δεν εφαρμόζονται εύκολα. Να γιατί είναι τόσο βοηθητική η διερεύνηση της διαδικασίας της ταύτισης.


© 2024 OPEN MIND ZEN
Υλοποιήθηκε από τη Webnode Cookies
Δημιουργήστε δωρεάν ιστοσελίδα! Αυτή η ιστοσελίδα δημιουργήθηκε με τη Webnode. Δημιουργήστε τη δική σας δωρεάν σήμερα! Ξεκινήστε