Zen & Tao

Η κατανόηση της προσωπικότητας, των συναισθημάτων και των σχέσεων μέσα από την βιωματική εργασία με τις Πέντε Ενέργειες του Tao ή τις Πέντε Βουδικές Οικογένειες.

Οι Πέντε Ενεργειακές Οικογένειες διαπερνούν την ίδια την ύπαρξή μας, τις αλληλεπιδράσεις μας με τους άλλους, και κάθε όψη του φαινομενικού κόσμου. Εκδηλώνονται στην έκφραση του σώματος, στις συναισθηματικές διαθέσεις και στους τύπους προσωπικότητας, όπως επίσης στα τοπία, στις εποχές και στα περιβάλλοντα. Κάθε ενεργειακή μορφή εκδηλώνεται με κάποια στοιχεία προσωπικότητας τα οποία θεωρούμε δυσλειτουργικά ή νευρωτικά και με κάποια που θεωρούμε δημιουργικά ή γεμάτα σοφία. Τόσο τα δυσάρεστα όσο και τα ευχάριστα συναισθήματα εμφανίζονται μέσα απ' αυτή την ενεργειακή μήτρα.

Κατά συνέπεια, ακόμη και οι πιο αρνητικές συναισθηματικές μας καταστάσεις δεν είναι παρά διαστρεβλωμένες εκφράσεις της ίδιας Ενέργειας. Αν μπορέσουμε να μείνουμε μαζί της με τον κατάλληλο τρόπο, η έκφραση της ενέργειας μπορεί να αλλάξει στη θετική της μορφή. Πάνω απ' όλα, η μέθοδος αυτή είναι μέθοδος αποδοχής και όχι διαμάχης και πιεστικής διάθεσης για αλλαγή. Ας δούμε όμως λίγο καλύτερα πώς πραγματοποιείται η εσωτερική αλχημεία (Nei Dan) και ποιο είναι το κλειδί της όλης διαδικασίας που εφαρμόζεται στο Zen & Tao.

Η φυσική μάς εξηγεί τι συμβαί­νει όταν η υγρασία συσσωρεύεται και τα σύννεφα πυκνώνουν τόσο πολύ, ώστε στην αρχή το φως του ήλιου δεν μπορεί να τα διαπεράσει για να εξα­τμίσει την υγρασία. Αρχικά το φως κυριολεκτικά αντανακλάται στις σταγό­νες του νερού, καθεμία από τις οποίες μοιάζει με μικρό σφαιρικό καθρέ­φτη, σκορπίζοντας το φως προς όλες τις κατευθύνσεις. Όμως, καθώς η στα­θερή παρουσία του ήλιου θερμαίνει τις σταγόνες του νερού που συνθέτουν το σύννεφο, η υγρασία αρχίζει σιγά-σιγά να εξατμίζεται. Τελικά τα σύννε­φα διαλύονται.

Αυτό παραλληλίζεται με την εσωτερική αλχημεία - τη μετάβαση από μια μπερδεμένη συναισθηματική κατάσταση στη διαύγεια και το φως της ύπαρξης. Η Παρατήρηση, η διεισδυτική επίγνωση, αποτελεί τη φλόγα αυτής της εσώτερης αλχημείας. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι η πνευματική ομί­χλη θα διαλύεται κάθε φορά που τη συνειδητοποιούμε. Αλλά αυτό που μπο­ρεί να αλλάξει είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε και σχετιζό­μαστε με τις διάφορες νοητικές καταστάσεις που αντιμετωπίζουμε.

Η Παρατήρηση είναι η επίγνωση που πηγάζει από τη διαλογιστική άσκη­ση Ζen. Μέσω αυτής της επίγνωσης μπορούμε να αναπτύξουμε την ικανότητα να αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα όπως ακριβώς είναι κάθε στιγμή. Συνήθως η προσοχή μας διασπάται πολύ εύκολα, παρασύρεται εδώ κι εκεί σε σκόρ­πιες σκέψεις, φευγαλέες αναμνήσεις, γοητευτικές φαντασιώσεις, ψήγματα πραγμάτων που είδαμε, ακούσαμε ή αντιληφθήκαμε με κάποιον άλλον τρόπο. Αντιθέτως, η Παρατήρηση αποτελεί μία αδιάσπαστη και συνεχή προσοχή στις κινήσεις του ίδιου του νου· αντί να παρασύρεται και να αιχμαλωτίζεται από μια σκέψη ή κάποιο συναίσθημα, η Παρατήρηση απλά τα παρατηρεί με στα­θερότητα, καθώς έρχονται και φεύγουν.

Ουσιαστικά η Παρατήρηση συνεπάγεται ένα νέο είδος προσοχής που διευρύ­νει το πεδίο της επίγνωσης, ενώ ταυτόχρονα οξύνει την ακρίβεια της. Ασκώ­ντας το νου μας κατ' αυτόν τον τρόπο μαθαίνουμε πώς να απελευθερωνό­μαστε από σκέψεις και συναισθήματα που μας αποσπούν από το παρόν και πώς να επικεντρώνουμε την επίγνωση μας στην παρούσα εμπειρία μας. Αν η διάσπαση της προσοχής προκαλεί συναισθηματική αναστάτωση, τότε η ικανότητα μας να "διατηρούμε σταθερό το βλέμμα μας", να συνεχίζουμε να παρατηρούμε μπορεί να επιφέρει μεγαλύτερη διαύγεια και ενόραση.

Η Παρατήρηση έχει τις ρίζες της σε ένα πανάρχαιο σύστημα ψυ­χολογίας του Ζen, ελάχιστα γνωστό στη Δύση, το οποίο ακόμα και σήμερα προσφέ­ρει μια πολυσύνθετη κατανόηση των οδυνηρών συναισθημάτων που υπονο­μεύουν την ευτυχία μας. Αυτού του είδους η ψυχολογία προσφέρει μια επιστημονική προσέγγιση στην εσωτερική διεργασία, μια θεωρία του νου από την οποία ο καθένας μπορεί να αντλήσει βα­θιά ενόραση και να ωφεληθεί. Όταν εφαρμόζουμε αυτήν την προσέγγιση, δεν δίνουμε έμφαση τόσο στα προβλήματα της ζωής μας, όσο στην από­κτηση νοητικής διαύγειας και υγείας. Αν το κατορθώσουμε αυτό, τότε τα προβλήματα μας θα επιλύονται ευκολότερα και θα τα αντιμετωπίζουμε ως ευκαιρίες για μάθηση, όχι ως απειλές που πρέπει να αποφεύγουμε.

Η ψυχολογία του Tao, από τη μεριά της, έχει μια ανανεωτικά θετική άποψη για την αν­θρώπινη φύση: θεωρεί τα συναισθηματικά μας προβλήματα παροδικά και επιφανειακά. Δίνεται έμφαση σε όσα μας πηγαίνουν καλά, σε αντίθεση με τη δυτική ψυχολογία που επιμένει να διερευνά ποιο είναι το πρόβλημα μας. Η ψυχολογία του Tao αποδέχεται τα διαταραγμένα συναισθήματα μας, αλλά τα αντιμετωπίζει ως κάτι που συγκαλύπτει το καλό που όλοι έχουμε μέσα μας, όπως τα σύννεφα σκεπάζουν τον ήλιο. Με αυτήν την έννοια, οι πιο σκοτεινές στιγμές μας και τα πιο ενοχλητικά συναισθήματα μας δίνουν την ευκαιρία να αποκαλύψουμε την έμφυτη σοφία μας, αν φυσικά επιλέ­ξουμε να τα χρησιμοποιήσουμε κατ' αυτόν τον τρόπο.

Χρειάζεται επίγνωση, χρόνος και άσκηση προκειμένου να κατανοήσουμε πλήρως ολόκληρο το φάσμα των Ενεργειών μέσα μας. Η εργασία αυτή γίνεται στα πλαίσια του Zen & Tao και αποτελεί μια καθαρά εμπειρική επαφή με τις ιδιότητες των Ενεργειών μέσω χρωμάτων, ήχων κ.τ.λ.

Μέσω της εργασίας αυτής έχουμε τη δυνατότητα μετασχηματισμού της νευρωτικής όψης μιας Ενέργειας στην θετική, υγιή της πλευρά, γεγονός που μας επιτρέπει να εργαστούμε με τα δύσκολα για μας συναισθήματα πετυχαίνοντας τον μετασχηματισμό τους.

Το Zen & Tao προσφέρει έναν μοναδικό τρόπο βιωματικής εργασίας και κατανόησης της ψυχολογικής μας δομής, καλλιεργώντας συγχρόνως την επίγνωση και τη συνειδητότητα, δηλαδή, την πνευματική διάσταση μέσα μας.