Open View
Η Ουσία της Ύπαρξης
Η ουσία της ύπαρξής μας είναι η επίγνωση, η οποία είναι συγχρόνως η βασική λειτουργία μέσω της οποίας γνωρίζουμε ότι υπάρχουμε. Χωρίς αυτή δεν θα μπορούσαμε να γνωρίζουμε τίποτα για τον εαυτό μας, όπως και για τον κόσμο γύρω μας. Αν θέλουμε να γνωρίσουμε την ουσία της ύπαρξής μας, θα πρέπει να γνωρίσουμε ποια ακριβώς είναι η φύση της επίγνωσης, τι είναι αυτό το οποίο θεωρούμε τόσο δεδομένο και αυτονόητο, και το οποίο γνωρίζουμε τόσο λίγο αλήθεια!
Ζώντας με προσοχή στο παρόν είναι ο καλύτερος τρόπος για να αρχίσουμε να εξοικειωνόμαστε με τη φύση της επίγνωσης. Αυτή τη συνειδητή παραμονή στην παρούσα στιγμή την ονομάζουμε «παραμονή ως επίγνωση», γιατί το σύντομο χρονικό διάστημα που μένουμε συνειδητά στο παρόν δεν είμαστε τίποτα άλλο παρά καθαρή επίγνωση. Επειδή όμως έχουμε συνηθίσει να νοιώθουμε τον εαυτό μας μόνο μέσα από τις σκέψεις, τις εκτιμήσεις και τους σχολιασμούς του νου, προσπερνάμε αυτές τις στιγμές καθαρής επίγνωσης και παρουσίας. Τρέχουμε να συναντήσουμε τις επόμενες σκέψεις, ακόμη και σχετικά με την εμπειρία αυτού του διαστήματος καθαρής επίγνωσης.
Μαθαίνοντας να επιστρέφουμε και να παραμένουμε συνειδητά στο παρόν, έστω και για πολύ σύντομες στιγμές, αρχίζουμε να δυναμώνουμε την κατάσταση παρουσίας στη ζωή μας. Στην πραγματικότητα, η επίγνωση είναι πάντα εδώ και τώρα - ακόμη κι αυτή τη στιγμή που διαβάζετε αυτές τις γραμμές. Δεν είναι κάτι που μπορούμε ή πρέπει να αποκτήσουμε στο μέλλον. Το μόνο που χρειάζεται είναι η συνειδητή παραμονή στο εδώ και τώρα, έστω και για πολύ σύντομες στιγμές. Η συχνή επανάληψη αυτών των σύντομων στιγμών δίνει τη δυνατότητα να παραμένουμε ως καθαρή επίγνωση για μεγαλύτερα διαστήματα, και έτσι να μπορούμε να αποκτήσουμε εμπειρία της ίδιας της επίγνωσής μας, της ουσίας της ύπαρξής μας.
Πώς όμως αλλιώς μπορούμε να μιλήσουμε ή να περιγράψουμε την επίγνωση; Μπορούμε να πούμε ότι η επίγνωση είναι μη-σκέψη ή αυτό που στο Ζεν λέμε μη-νους. Μερικές φορές αυτή η ίδια κατάσταση λέγεται Νους (Mind), ή Big Mind, ή Open Mind. Δεν θα πρέπει λοιπόν να μπερδεύουμε τον νου που σκέφτεται ασταμάτητα με την καθαρή επίγνωση, ή μη-νου, ή Open Mind κτλ. Αν σταματήσουμε να σκεφτόμαστε για μια στιγμή, εκείνο που παραμένει είναι μια καθαρότητα αντίληψης, μια ικανότητα άμεσης γνώσης χωρίς σκέψεις, μια φυσική αβίαστη συνειδητή παρουσία. Αυτή είναι η επίγνωση, ο μη-νους, ο Open Mind.
Η ουσία της ύπαρξής μας μοιάζει με τον ουρανό, με τον ανοικτό απέραντο ουρανό μέσα στον οποίο εμφανίζονται τα σύννεφα - οι κάθε είδους σκέψεις. Όταν η προσοχή μας είναι εγκλωβισμένη μέσα τους, αδυνατούμε να δούμε τον καθαρό ουρανό. Όταν σταματήσουμε να σκεφτόμαστε για μια στιγμή, στρέφουμε την προσοχή μας σ' αυτό που υπάρχει πίσω και ανάμεσα τους κάθε στιγμή, αλλά μας διαφεύγει εντελώς: τον καθαρό ανοικτό ουρανό της ουσίας της ύπαρξης, την καθαρή επίγνωση και παρουσία. Έτσι όμως καταλαβαίνουμε ότι η επίγνωση δεν υπάρχει μόνο στην απουσία των σκέψεων, αλλά και κατά την παρουσία τους. Πώς μπορούν να υπάρξουν τα σύννεφα χωρίς τον ανοικτό ουρανό; Πού; Πώς μπορούν να υπάρξουν οι σκέψεις έξω από την επίγνωση; Τι αλήθεια μπορεί να υπάρξει έξω από την επίγνωση;
Παρότι στην αρχή - και συχνά για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα - μπορούμε να αναγνωρίζουμε την επίγνωση μόνο στην απουσία σκέψεων, η ουσιαστική παραμονή ως καθαρή επίγνωση στο μεγαλύτερο μέρος της καθημερινής μας ζωής, μας δίνει τη δυνατότητα να την αναγνωρίζουμε σε κάθε αντίληψη, είτε σκεφτόμαστε είτε όχι. Καταλαβαίνουμε ότι είναι η βάση πάνω στην οποία στηρίζονται όλες οι σκέψεις, καλές ή κακές, ευχάριστες ή δυσάρεστες, όπως επίσης η βάση πάνω στην οποία στηρίζονται όλα τα συναισθήματα, καλά ή κακά, ευχάριστα ή δυσάρεστα. Μέσα στην απεραντοσύνη του ουρανού τα πάντα μπορούν να εμφανιστούν, να παραμείνουν και να εξαφανιστούν, χωρίς στο παραμικρό να επηρεάσουν τη φύση του και τα χαρακτηριστικά του.
Η ουσία της ύπαρξης είναι ανοικτή, ευρύχωρη, απεριόριστη. Μέσα της εμφανίζονται όλα τα «φαινόμενα»: σκέψεις, συναισθήματα, αισθήσεις και κάθε είδους εμπειρίες. Ανεξάρτητα από τον τρόπο με τον οποίο τα χαρακτηρίζουμε - καλά, κακά, ευχάριστα, δυσάρεστα κοκ - δεν είναι παρά «φαινόμενα» που εμφανίζονται μέσα στην ουσία και φωτίζονται από το φως της επίγνωσης της.
